Zodra het weer het toestaat rijden we een ritje. Ik ben dol op kleine dorpjes en de dijken langs de grote rivieren. Water zal me wel altijd blijven trekken, niet gek dat ik het Hemaal gemaal van Alem fotografeerde.
Ontstaan van het gemaal bij Alem
Het Hemaal gemaal ontstond rond 1935. Eind 1800 was er op de Maas weinig scheepvaartverkeer, ze was op veel plaatsen ondiep, de schepen voeren door toen nieuw gegraven kanalen zoals het Zuid-Willemskanaal. Van 1870 tot in 1942 werd de Maas verbeterd.
De ondiepe Maas zorgde voor een overstroming waarna besloten werd deze op diverse plaatsen te verdiepen, eilanden af te graven en de Maas op diverse plaatsen ook recht te trekken. De polder bij Alem kreeg door deze aanpassing nood aan een gemaal daar het een schiereiland werd, bijna geheel omgeven door water. ’t Laag Hemaal gemaal was het antwoord.
Bouwstijl gemaal Alem
In 1935 waren zowel het gemaal als het pomphuisje klaar. De beider gebouwen zijn gebouwd in bouwstijl Het Nieuwe Bouwen, met sterke verwijzingen naar Delfse School en De Stijl. Typisch aan deze bouwstijl uit het interbellum is dat de bouwwerken niet volledig voldoen aan één bouwstijl. Het kleurgebruik en het strakke uiterlijk doelen op zowel de Stijl als Het Nieuwe Bouwen. Kenmerkend aan het Nieuwe Bouwen is dat het gebouw niet gemaakt wordt voor het uiterlijk maar voor degene die het gebruiken. Bouwwerken uit deze periode zijn vaak ruim, licht en er wordt afgezien van opsmuk. De architectuur uit deze periode zet zich af tegen voorgaande vaak rijkversierde bouwwerken. Het balkonnetje en zadeldak zijn typische kenmerken van bouwstijl Delfse School, helaas is de architect niet bekend.
Het Laag Hemaal Gemaal en wat is dat kleine gebouwtje nou
Het gemaal van Alem is nog steeds in gebruik. Het dankt zijn naam ook aan zijn werkgebied, ’t Laag Hemaal, is de achtergelegen polder. Het kleine gebouwtje op de dijk bevat een pomp om water in te malen in de schroefpomp van het hoofdgebouw. Deze pomp met veel hogere capaciteit moet de achtergelegen polder drooghouden. Al voor de oorlog was het gemaal witgeschilderd met een zwarte plint, de laatste is bijna helemaal weggesleten enkel een getraind oog herkent gerepareerde oorlogsschade. Sinds 2002 zijn het gemaal en het tegenovergelegen pomhuisje terecht(!) rijksmonument geworden.
willy says
een mooi gebouw dat terecht op de lijst van de rijksgebouwen werd ingeschreven Liesbeth
prettige dag
minoesjka says
Wat een leuk plekje zeg, en bedankt voor de informatie , best interessant om zo te lezen.
John says
Het ziet er prachtig uit. Ja, water, ik zou er niet van uit de buurt willen wonen. Ik denk omdat we er vanuit ontstaan zijn of zo. Geen idee.
KoffieDigitalix says
Een mooi gemaal.
Sandra says
Een mooi gebouwtje en fijn dat dit bewaard blijft. En bedankt voor alle achtergrond informatie, leuk om te weten.
rietepietz says
Hélemaal terecht dat deze juweeltjes nu zuinig bewaard zullen blijven.
Aukje says
Ik las de hele tijd; HET LAAG HELEMAAL GEMAAL.
Maar mooie foto’s, schitterende reportage.
Mirjam Kakelbont says
Wat een prachtig huisje! En jij hebt weer schitterende foto’s gemaakt zodat het nog beter tot zijn recht komt. Het ligt ook dichtbij Rome, zie ik. Helaas voor mij te ver op de fiets, anders was ik zeker gaan kijken.
Matroos Beek says
Ik hou ook zo van gemalen en pomphuizen. Dit is wel een heel fraai exemplaar! En heel mooi in beeld gebracht.
Liesbethblogt says
Ja Nagele staat op mijn verlanglijstje maar het is ook ver rijden helaas. Deze bouwstijl is mijn favoriet.
peter grey says
Wat interessant! Het Nieuwe Bouwen – een paar weken geleden was ik in Nagele in de Noordoostpolder. Dat dorp is ook gebouwd volgens het Nieuwe Bouwen, dus inderdaad, veel licht, strakke vormen, geen opsmuk, primaire kleuren. Het is een heel merkwaardig dorp geworden, want niet alleen de gebouwen maar ook de openbare ruimte was gericht op de praktijk van, in dit geval, een nederzetting voor de huisvesting van boerenarbeiders. Je hebt prachtige foto’s gemaakt! Die schuine dakjes en dat balkonnetje, helemaal níet volgens het Nieuwe Bouwen, maakt het vreemd lief.
Jan K. alias Afanja says
Wat een prachtig gemaaltje is dat. Functioneel en mooi kunnen dus ook goed samengaan.
Edward McDunn says
Een bijzonder en fotogeniek gemaal Liesbeth.
Naomi says
Wat een prachtige foto’s! Ik vroeg me ook af wat dat kleine gebouwtje was, maar gelukkig wist jij het antwoord.
Dimario says
Zo’n mooi gebouw, maar nog belangrijker dan menig kan indenken.
Love As always
Dimario
Sjoerd says
Schitterende foto’s Liesbeth, en een mooi verhaal. Het trafohuisje ernaast is gewoon in het geheel opgenomen. Heel bijzonder dat het ook maar een paar kilometer van Rome ligt…