Operatie Veritable het begin van het einde

Kijkend over de heuvels van Groesbeek denk ik wat hier 75 jaar begon. Het was inmiddels maanden na Operatie Market Garden en over een front van 10 kilometer stonden 1000 kanonnen en 34.000 voertuigen klaar om een nieuwe aanval op Duitsland te doen. Een aanval genaamd Operatie Veritable die later het keerpunt van de Tweede Wereldoorlog zou blijken.

Wat vooraf ging
Bij de start van Operatie Veritable (wat ‘werkelijk/echt’ betekent) was Nederland al bevrijd tot aan de grote rivieren, het front lag ter hoogte van Nijmegen en de Betuwe. De bevrijding van de rest van Nederland werd de geallieerden een stuk moeilijker gemaakt. De verrassing was er na Operatie Market Garden wel vanaf. Als gevolg van het mislukken van deze operatie stopte Duitsland de aanvoer van voedsel naar de nog bezette deel van Nederland met als gevolg dat het westen te maken kreeg met de Hongerwinter.

Het doel van Operatie Veritable
Met deze gedachte in het achterhoofd stonden 500.000 mannen klaar van wat de grootste aanval vanaf Nederlands grondgebied zou worden. Dat het vanaf regio Nijmegen moest gebeuren was omdat dit het enige gebied was waar de geallieerden geen rivier hoefde over te steken. Operatie Veritable vormde samen met Operatie Grenade een groter plan genaamd het Rijnlandoffensief. Het doel van de operatie was het bereiken van de Rijn (voorbij Kleef) om vandaar verder te trekken Duitsland in. Operatie Veritable liep van Nijmegen tot Venlo, Operatie Grenade van Venlo tot Vaals. Beide operaties gingen tegelijk van start, deze beweging wordt de tangbeweging genoemd.

Het water komt
Een grote artilleriebeschieting kondigt het begin van Operatie Veritable aan maar helaas waren de Duitsers niet van plan op te geven, de manschappen vonden hernieuwde moed nu de geallieerden hun landsgrenzen daadwerkelijk passeerde. De Amerikanen bevrijdde Gennip en het Reichswald (operatie Grenade), de Canadezen en Britten bovenlangs, met special Buffalo’s amfibievoertuigen waar een jeep in kan en dus ook manschappen, waardoor er een tangbeweging plaats vond. De Duitsers braken meteen na de start van het offensief de dammen van de Roer door waardoor een groot gebied onder water kwam te staan. De straten van onder andere Kranenburg stonden blank. Voor de Amerikanen was het niet meer mogelijk deel te nemen aan de operatie.

Modder
Helaas was deze inundatie niet het enige probleem ook de dooi zette in. De zoveel aanwezige voertuigen kwamen in het bosrijke gebied tussen de beide rivieren amper vooruit, wat nu doodgewone straten naar dorpskernen zijn stond toen meters onder water. De Britten en Canadezen hebben meer last van modder en landmijnen dan van de Duitsers zelf. Ze rijden met 4 kilometer per uur naar Kranenburg en de modder is zo diep en zo dik dat niet alleen geallieerden soldaten erin verdrinken maar hele Churchill tanks erin verdwijnen. Op 11 februari wordt Kleef ingenomen, getuigen van deze slag beschrijven de gevechten in het Reichswald als vergelijkbaar aan de Eerste Wereldoorlog. Na twee weken stopt het met regenen en lijkt de omgeving wel van een andere wereld. De grond en het water waren rood van het bloed. Dat deze strijd zo heftig was is niet heel vreemd, tussen Operatie Market Garden en deze aanval zat maanden. Maanden die de Duitsers hebben gebruikt om elke mogelijk strategie door te nemen.

Einde van de strijd
Terwijl de Amerikanen zijn ingesloten door het water, trekken de Britten van het XXX-Corps (30e corps jaha dat zijn die helden van Operatie Market Garden!) en de Canadezen, samen zo’n 500.000 man, Duitsland in. Ze leveren een felle strijd die eindigde toen het water van de Roer zakte en de Amerikanen zich op 23 februari weer bij hun Britse en Canadese kameraden konden voegen. De geallieerden sluiten de Duitse soldaten die zich in het Rijnland bevinden in en nemen er 52.000 krijgsgevangen. Operatie Grenade en Veritable ook wel het Rijnlandoffensief komt op 11 maart 1945 ten einde. Dit offensief heeft 23.000 soldaten het leven gekost de Canadezen onder hen liggen op het hoogste punt van het Zevenheuvelengebied, kijken uit over het gebied waar ze voor vochten en herinneren dagelijkse vele mensen aan hun heldendaden.

Waarom is Operatie Veritable niet bekend?
Eigenlijk stond Operatie Veritable voor begin januari gepland maar de Duitse aanval op de Ardennen vertraagde de operatie met bijna een maand. Omdat de dooi inzette was de opmars Duitsland niet groots maar een modderig zootje. Daarnaast vond het groot deel van Operatie Veritable plaats op Duits grondgebied en heerste aan de andere kant van het land de Hongerwinter.

Groesbeek anno nu
Groesbeek kent vele monumenten de stad herbergt vele monumenten en herkenningspunten van Operatie Market Garden en ook van Operatie Veritable. Het meest tastbaar is uiteraard de Canadese oorlogsbegraafplaats minder bekend is de molen aan de andere kant van het dorp. Diverse malen is er vanuit haar kap gekeken naar de omliggende gebieden. Groesbeek lag middenin de frontlinie maar vanuit de Zuidmolen was goed zicht op het stuk niemandsland tussen de geallieerde- en Duitse frontlinies. Langs wat nu de doorgaande weg tussen Groesbeek en de Duitse grens is herinnert een monument aan de zowel Operatie Market Garden als Veritable.

Inmiddels weten we dat het einde van de Tweede Wereldoorlog nadert, eind maart krijgen de Canadezen de opdracht naar het noorden af te buigen, terug Nederland om de bezetter daar te verdrijven. Nog even dan zijn we 75 jaar bevrijd.