Operatie Faust voedseldroppings maar dan anders

Iedereen kent de beelden van de Hongerwinter, van de hongerdood stervende inwoners van het nog in Duitse handen zijnde Westen wel. De voedseldroppings in mei 1945 zijn bekende beelden. Maar wat hebben de Brabanthallen te maken met onze bevrijding? En waar komen die blikken toch vandaan? Operatie Faust voedseldroppings maar dan anders.

Eind april 1945 wordt er besproken hoe de hongerende mensen kunnen worden geholpen, aan tafel verschillende partijen en juist ook de vijand. Het Akkoord van Achterveld wordt getekend. De beelden van de vliegtuigen Lancasters die voedsel droppen boven Rotterdam, Leiden en Den Haag het zijn bekende beelden. Operatie Manna en Chowhound zijn nog redelijk bekende namen, maar veel minder bekend is Operatie Faust voedseldroppings maar dan anders.

Operatie Faust voedseldroppings maar dan anders
Vroeg op 3 mei 1945 kwamen Canadezen en deels Britten van o.a. het 930th General Transport Company op om met 360 geallieerde voertuigen naar buurtschap Nude een gehucht tussen Rhenen en Wageningen, te rijden. De wagens volgeladen met voedsel zijn voor het westen. Nude en omgeving was neutraal verklaard tijdens de besprekingen in Achterveld maar de Duitsers hadden een met beton en kabels opgebouwde wegversperring opgesteld waar de wagens met voedsel gecontroleerd werden.

De voertuigen maakten verschillende ritten door het toen nog bezette Nederland. Ze voerden witte vlaggen en hadden de nadrukkelijke instructie gekregen om om geen enkele reden uit de wagen te komen. Hun ritten gingen langs gewapende Duitsers terwijl ze zelf hun wapens niet bij zich mochten hebben maar verstopt hadden in de cabines. Hoewel het verdrag zich heeft gehouden kan het niet anders dan dat deze mannen angst gekend moeten hebben. De vijand gewapend naast je en die vijand weet dat ze verloren hebben, een hachelijke situatie!

Zo’n 9000 ton voedsel werd naar Nude vervoerd en door Nederlandse chauffeurs (de geallieerden mochten niet verder volgens het verdrag) verdeeld via Utrecht naar onder andere Rotterdam en Amsterdam. De burger chauffeurs waren in de meeste gevallen zo ontzettend zwak dat ze de kisten met voedsel niet konden tillen, hierop werden de aanwezige Duitse soldaten aan het werk gezet die het daar uiteraard mee niet eens waren. De Nederlandse chauffeurs kregen meteen te eten voedsel wat ze al een half jaar niet gezien hadden zat in die kisten, onder andere biscuits, blikken vlees, gecondenseerde melk, suiker en zout.

Wat hebben de Brabanthallen met onze bevrijding te maken?

Voedselvoorraden in Den Bosch, Nijmegen, Ede en Grave
Ik heb altijd gedacht dat het Welfare blik, op de foto bij deze blogpost, uit een vliegtuig gedropt was, hoewel ik al bedenkingen had over de koeken en de afwezigheid van deuken. Deze blikken werden per twee in een krat vervoerd en komen waarschijnlijk uit een voorraad ergens in Grave, Oss, Ede, Nijmegen of Den Bosch en die voorraad kwam weer van de havens in Normandië. De problemen met het vervoer en de treinstaking waar de Nederlandse regering (!) aan vast hielden zorgden dat ook de geallieerden geen onbeperkte voorraden hadden om de noodlijdende Nederlanders van voedsel te voorzien.

Uiteindelijk zorgden De Amerikanen en Britten (Eisenhower en Montgomery) ervoor dat er onder andere in Den Bosch voorraden kwamen van 30.000(!) ton voedsel. Brabantse arbeiders worden ingezet om de grotendeels Canadese trucks te laden. Deze mannen hadden het minder zwaar omdat Brabant al bevrijd was. Het laden van deze wagens gebeurde onder andere bij de veemarkthallen in Den Bosch en op het terrein van de Generaal de Bonskazerne bij Grave. Hoewel Operatie Faust officieel stopte op 10 mei, bleven 200 Canadese trucks nog een periode voedsel naar Nude vervoeren. Want de oorlog was misschien wel voorbij maar de problemen nog lang niet.