Een paar maanden geleden kreeg ik van Marit het boek Zwarte Plak van Toon Kortooms. De naam van de schrijver was me zeker wel bekend en zoals ik wel verwacht had verslond ik het boek. De wat oude schrijfstijl braaf maar niet heel braaf, het sprak me aan en las als een heerlijk jongensboek en dat het zich afspeelt in de Peel, dat maakte dat ik een ritje plande zodra ik het boek uit had.
De Zwarte Plak in de Tweede Wereldoorlog
In het dorpje America niet ver van Venray ligt de straat en buurt genaamd Zwarte Plak. Ten tijde van de oorlog woonde er in deze straat drie families en stonden de boerderijen honderden meters uit elkaar. In de oorlog stortten er in de regelmatig geallieerde vliegtuigen neer. Vaak kon (een deel) van de bemanning met parachute ontkomen en hoewel de doodstraf op het helpen van deze mannen stond weerhield het velen er niet van. In de volksmond heette dit pilotenhulp en op de Zwarte Plak wisten ze er alles van.
In en om de boerderijen waren diverse schuilplaatsen en hielden de families niet alleen piloten maar ook onderduikers verborgen. De Zwarte Plak was groots georganiseerd met diverse koeriersters en koeriers die de piloten steeds verder via de Belgische grens de eerste stap terug naar Engeland begeleidde. Behalve piloten werden ook Joden geholpen en was de Zwarte Plak ook de thuisbasis van een verzetsgroep uit Deurne.
De Zwarte Plak nu
Tegenwoordig staan er heel wat meer huizen en boerderijen langs de Zwarte Plak. En ook de weg erlangs is wat veranderd, de Midden-Peelweg is een grote doorgaande weg en zodra je afslaat naar de Zwarte Plakweg is de eerste boerderij rechts voor mij heilige grond. Voor de boerderij staat het kruisbeeld wat voor komt in het boek en wat nu een verzetsmonument is. Zonder de huidige bewoners te storen parkeerde we de jeep even en maakte ik de foto’s die ik wilde. Ondanks dat de tijd ook hier niet stil heeft gestaan herinnerde ik me passages uit het boek.
Monument aan het spoor
We zochten en vonden uiteindelijk onze tweede stop. Het monument aan het spoor waar twee verzetshelden hun leven lieten. Een bijzonder goed geschreven stuk in het boek wat ik in mijn handen had toen ik een groepje iets minder jonge mannen passeerde die de beplanting naar het monument bijhielden. Ik groette hen en fotografeerde wat ik nodig had. Toen ik terug naar de jeep liep sprak ik met de mannen en zei schuldbewust dat ik het boek in mijn handen toch wel goed vond.
Ik zag meteen wat gezichten betrekken, het boek is niet waarheidsgetrouw haastte ik mij te zeggen, maar wel goed leesbaar en een goed boek voor de leek. Een aantal van de mannen vertrokken met een groet toen één vriendelijke man bleef staan en vertelde dat het zijn familie was in het boek. De glimlach op mijn gezicht moet me verraden hebben, maar hoe mooi en bijzonder is dat.
Een mooie ontmoeting
Voor mij stond namelijk de neef van Jacobus Poels, dhr. Jac Poels en hij vertelde me dat zijn oom de eigenaar van de boerderij was tijdens de oorlog. Ik vertelde hem van de foto’s die ik net maakte en mijn interesse in de oorlog. Waarop hij vertelde dat de helft van de boerderij nog steeds van zijn familie is en dat ook de schuilplaats er nog is maar helaas slecht te vinden. Ik fotografeerde hem met mijn boek waarna dhr. Jac me vertelde dat zijn neef ‘graag een held wilde zijn’ en dat het boek van Toon Kortooms daarom niet helemaal juist is. Onderwijl keken we over het monument en verwees hij me naar het Peelmuseum. Ik gaf de vriendelijk man mijn kaartje, en beloofde hem dat het museum een goede reden is om nog eens naar dit bijzondere dorp terug te komen.
meninggever says
Mooi verslag. En herkenbaar. Veel boeken over WO2 in Amsterdam maken voor ons die plekken snel herkenbaar. En als we wel eens een wandeling maken en langs een van de genoemde plekken komen bedenken we ook meteen hoe dat moet zijn geweest in juli of augustus 1941 voor een joods gezin of een verzetsman/vrouw die toen net bezig waren de weerstand tegen de Mof op de bouwen.
fotografiemijnlangleven says
Leuk dat je de inhoud van een boek kan koppelen aan een plaats én als toemaatje, de nazaten van de oudere familie in het boek ,ontmoet hebt.
Een toffe ervaring !
Nicole Orriëns says
Oh Toon Kortooms! Die ken ik wel. Ik heb zijn boek Beekman en Beekman en Mijn kinderen eten turf. Deze kende ik nog niet.
Nicky says
Een prachtig cadeau en dan ook nog zo’n bijzondere ontmoeting. Ik vind dat mooi.
Koffie Digitalix says
Kijk, dit boek heb ik dan wel weer gelezen.
leuk dit soort ontmoetingen..
Edward McDunn says
Het lijkt mij héél boeiend om te lezen Liesbeth.
John says
Het boek heb ik nooit gelezen maar ken het. Leuk vervolg op het lezen.
picpholio says
Hoe een toevallig ontdekt boek een heel verhaal kan opleveren :-) Wel leuk om het verhaal ter plekke te kunnen gaan vergelijken met wat er zich in de realiteit afspeelde.
Liesbethblogt says
Nee alleen zelfde naam.
Jeanne van Sjannesblog says
Is de zanger van Rowwen Heze, die ook Jac Poels heet familie? Hij zingt ook over de zwarte plak. Ik ga het boek lezen, dank voor de tip!
Liesbethblogt says
Weet ik dat boek heb ik van de week gekocht.
Marylou says
Dat wordt dan een uitstap om nooit te vergeten
Bertie says
ps
In Wikipedia staat nog wat meer over De Zwarte Plak, het is ook beschreven door andere schrijvers waaronder Poels.
Bertie says
Heel bijzondere ontmoeting dus. Mooi.
Van Toon Kortooms heb ik nog de originele Beekman en Beekman.
Hans says
Een bijzondere ontmoeting, waar een boek al niet toe kan leiden. Hans
Jan K. alias Afanja says
Mooie beeldverhaal. Mooi dat je een paar plaatsen waar een verhaal uit dat boek aan verbonden is, terug hebt kunnen vinden.
Dimario says
Wat prachtig dat je dingen herkent uit het boek. Natuurlijk is het niet helemaal waarheidsgetrouw in het boek. Het moet wel leesbaar blijven.
Love As Always
dimario
Karel says
ja hoor ik vermaak me prima , jullie ook met mooie ritjes en de tuin
ik wandel een route door de binnenlanden van Noord Holland , en ja al die polders zijn gemaakt door die mooie molens
morgen hoop ik weer op m’n nieuwe fiets te zitten voor een leuk ritje
Peter Grey says
Een roadtrip naar aanleiding van een boek, dat is gaaf. En zo’n ontmoeting maakt het af. Ik ben toch wel benieuwd waarom de gezichten van die mannen betrokken toen je ze het boek liet zien. Er liggen gevoeligheden in de Zwarte Plak.
willyfotoblog says
Toon Kortooms…
daar heb ik vroeger heel wat van gelezen Liesbeth
maar deze niet
een interessant logje
Karel says
mooi dat je het verhaal uit het boek als het ware opzocht
en dan zowaar familie uit het boek te treffen , en een beetje afwijkend geschreven , maakt het niet minder goed
mizzD says
Sjee.. hoe toevallig wil je het hebben? een roadtrip doen n.a.v. een boek en dan familie van het hoofdpersonage tegen komen.. dat geeft best wel een extra dimensie aan het verhaal denk ik hè?
Sjoerd says
Een heel bijzonder boek, dat is het. Het staat hier ook op de boekenplank. Gaat ook niet weg.
rietepietz says
Zijn naam kwam me heel bekend voor maar dat was niet van dit boek, maar van “help de dokter verzuipt”. Kan me voorstellen dat het bijzonder is de plaatsen terug te zien die je in het boek tegen kwam. Zelfs al zijn de gebeurtenissen niet helemaal waarheidsgetrouw.
Ieder heeft toch z’n eigen interpretatie waardoor verhalen een eigen leven gaan leiden.