Wandelen in Well

We namen de pont daar waar we de overkant herkende, haalde wat lekkers, op mijn gemak want een rare beweging van de week kraakte mijn rug een beetje. We zochten de kleine weggetjes om te genieten van het zicht over het water. Het beviel me wel onderuit gezakt in de auto maar ja toen zag ik hoe mooi het dorpje Well is en ja dan wil ik Well wel maar mijn rug niet niet.

Maar goed ik ben er nou dus ik op zoek naar een Well, niet te vinden joh, raar dorp. Mooi hoor maar beetje raar die Limburgers die dan geen put hebben. Ja misschien wel maar dan in ieder geval niet waar ik het zag. Vast bij het kasteel waar je niet welkom bent tenzij je met een slotgracht geld komt. Als gewoon klootjesvolk liepen we het dorp rond om bij elke put in de grond te zien dat het alleen voor regenwater is, iemand is rijk geworden door die tegels. Is dit dorp daar naar vernoemd ofzo? Welke wethouder heeft dat bedacht? Het is wel Limburg hè, je zal als vent maar een mooie boom gevonden hebben en iets te fanatiek staan te eh wateren, afknijpen dat is geen regenwater maat.

De kapel in het dorp staat bijzonder mooi aan de kade, maar ooit stond hier een kerk. Deze raakte in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigt de Duitsers gebruikte het als uitkijkpost, inmiddels waren de geallieerden Britten tot aan de overkant genaderd en bestookte Well met granaten. Onderwijl was er ook eind ’44 een hoge waterstand, bij gebrek aan beter dreven fietsen pompen aan, mannen wisselden elkaar dag en nacht af om kelders droog te houden. Kelders waarin geleefd werd door de aanhoudende beschietingen. Dat geeft de term pompen of verzuipen een heel andere lading.
Uiteindelijk moesten de bewoners onder Duits gezag evacueren. Na 90 dagen frontlinie alles achterlaten om 5/6 maanden later terug te keren naar een geplunderd en verwoest dorp.
De kerk aan de kade moest worden afgebroken en de bewoners wilde op dezelfde plek een nieuwe kerk maar er werd alleen een kapel opgericht. Aan de zijgevel is tegenwoordig een oorlogsmonument en daarnaast geniet ik van de oude muur. Erachter een oud kerkhof en verderop een brug over de Maas. De kruizen met de brug erachter vind ik een bijzonder gezicht, maar ik kom net een paar cm tekort voor een goede foto. Mag ik op jouw tenen staan, mocht niet van Vriendjelief, zo flauw.

Na twee rondjes had ik het Well gezien en realiseerde ik och natuurlijk Oud Nederlands, de naam is verbasterd van ‘wal’. Hebben ze er ook niet, terwijl verderop een nieuwe dijk wordt gebouwd blijven ze in Well liever van het uitzicht over de Maas genieten. Waar we parkeren herkennen we de ankerpunten voor de coupures die het in ’21 net hielden. In een dorp als dit zijn de zandzakken nooit ver en is de verbondenheid groot, dat moet ook Well het dorp is pas in 2029 hoogwaterveilig.