Nog niet heel lang geleden was een muur in het nieuws en vooral de discussie of die moest blijven of gesloopt moest worden. Ik vormde vanuit historisch oogpunt een mening en liet het erbij. Pasgeleden bezocht ik deze muur, toen ik in de buurt was en aanschouwde wat de ondergang van een muur moet zijn.
Bijzondere locatie
Camping de Goudsberg in Lunteren is prachtig gelegen langs en in het bos en ik keek mijn ogen dan ook uit en genoot van de gemoedelijke sfeer terwijl mijn navigatie zijn best deed me duidelijk te maken waar ik was. Ik liep de achterkant van wat later het complex bleek te zijn, geheel voorbij. Met hulp van een personeelslid vonden we de voorkant van de muur. Of wat er voor door moest gaan. Tussen lelijke, eenheidsworst caravans vol Polen door zagen we de contouren van de muur en het bijbehorende openluchttheater. Contouren want overal stonden bomen, onkruid van toen. Hier was al jaren niets aan gedaan.
Erbarmelijke staat
We baanden ons een weg naar de achterkant over een trap bedolven onder bladeren vonden we wat de ruimte van de ordedienst geweest moet zijn. Het dak is ingestort en van het toilet is niet meer dan een gat in de grond over. Verder om de hoek vonden we meer ruimtes, een deur die we niet doorgingen, daarachter bereidde NSB leider Mussert zijn toespraken voor. Om de andere hoek was ooit een muziekpodium en verder komen we niet. Hoewel ik het uitzicht vanaf de gallerij (het balkon is lang geleden al gesloopt) best had willen zien, staan die hekken hier niet voor niets. De grote hoeveelheid bladeren, troep en de overduidelijke onveilige route zorgt ervoor dat ik het voor gezien hou. Al kort na de oorlog huisde hier wat nu de scouting heet en de ruimtes, die nu niet meer voorstellen dan iets waar een zwerver nog niet wil zitten, die waren ooit bewoond en in gebruik als vakantiehuisje. Onbegrijpelijk. Het complex, wat veel groter had moeten worden, is in erbarmelijke staat. Zelfs de stalen hekken die er omheen staan beginnen te roesten.
Niks herinnert eigenlijk nog aan de tijd dat deze Muur van Mussert door NSB’ers werd betaald en bevolkt om de Hagespraken van hun leider te horen. Waar nu caravans staan, zaten toen duizenden mensen te luisteren of stonden met hun klauw in de lucht. De NSB was niet heel serieus bezig, ze manipuleerde foto’s om de bezoekersaantallen op te krikken. Kennen we dat niet van wat nu een zogenaamd grote leider? Er is niet veel veranderd maar met die muur wel. Die muur, een zwarte periode uit onze geschiedenis, is in verval geraakt en staat de campingeigenaar in de weg. Het contrast voor en achter de muur kan dan ook niet groter zijn.
Monument
Toch is de Muur van Mussert of Nationaal Tehuis zoals het complex echt heet, pasgeleden een monument geworden. Voor toentertijd in 1936 was dit bouwwerk heel bijzonder en groot. De muur zelf is 10 meter hoog en 150 meter breed. Voor mijn bezoek was ik er van overtuigd dat we de muur moesten behouden. Na mijn bezoek twijfel ik daarover. Want wie gaat nog in deze muur investeren? Welk bedrijf gaat investeren in de voormalige plek van verraders van ons land? En wat moet er van worden? De achterliggende gebouwen hebben de tand des tijds niet overleefd en zijn niet meer geschikt voor renovatie. Daarin een museum of iets dergelijks vestigen is bepaald niet meer mogelijk. Het terrein is ook niet openbaar toegankelijk, de muur staat op de grond van de campingeigenaar en de muur is dus van hem. Hij zegt erover in een interview met Omroep Gelderland dat hij de grond af wil staan omdat ook de Poolse gastarbeiders daar al niet meer mochten blijven. Toch vraag ik me serieus af wie wil herinnert worden aan deze tijd? En haal je dan niet het verkeerde bezoek op de hals? Een Eindhovense student aan de TU heeft in ieder geval een prijsvraag gewonnen mocht er iets met de muur gaan gebeuren dan ligt er een ontwerp klaar.
Slopen?
Overal in Nederland zie je herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog, nergens aan het foute verleden van toen. Dat we scholen vernoemen naar de groten uit de Gouden Eeuw is heel normaal maar dat we die foute geschiedenis van minder lang geleden behouden, lijkt opeens niet nodig. Want zo staat die muur erbij. Onkruid van toen, is uitgegroeid tot meters hoge bomen en ook de plastic stacaravans en enorme vuilnisbak doen weinig goed voor de sfeer. Het is een bijna lugubere plaats met herinneringen aan een naar verleden en de huidige staat van die muur, die laat weinig twijfel over. Voor jaren heeft deze af mogen brokkelen, mogen verrotten en alleen de oerdegelijkheid heeft ervoor gezorgd dat hij er nog staat. Maar moeten we die muur dan slopen? Niet letterlijk, maar er moet wel iets mee gedaan worden. Als de eigenaar de grond afstaat waarom wordt er dan geen terrein van gemaakt met verschillende doelen. De muur is prachtig om in de zomer films op te tonen. Als de boel opgeknapt wordt kan er weer iets voor kinderen in. Scouting van mijn part of typische buiten dingen als survival of lasergamen. Maak de bebouwing goed op zorg voor kleedkamers, kantine en dergelijke maar gebruik het terrein positief. Want het laten zoals het is betekent hoe dan ook de ondergang van een muur.
willyduvel says
Gewoon opknappen en zo laten met de nodige uitleg !! Grts
Fluwijn says
Er wordt te vaak en te veel gesloopt. Ook in België. Terwijl men meestal heel mooie dingen zou kunnen doen met die oude muren en gebouwen. U brengt alvast enkele goeie ideeën aan.
rietepietz says
En toch heb je van die vervallen zooi een paar prachtige foto’s weten te maken.
Wat er verder mee moet gebeuren heb ik geen zinnig idee over.
francky says
Fout of niet, het is een stukje geschiedenis die je niet kan veranderen.
Best is die muur laten staan en onderhouden voor de geinteresseerden.
Deborah says
Eens met de reactie van KnutzEls!!
Overigens ook een goed idee om er inderdaad iet voor buitenactiviteiten bij te betrekken. Hier in de omgeving hebben ze dat ook gedaan en dat loopt erg leuk. Zo wordt een gebied voor meerdere doeleinden gebruikt.
VillaSappho says
Er is zoveel gesloopt, best zonde eigenlijk. Ik kwam er veel door te weten in het Mijnmuseum maar eigenlijk is het zonde dat er maar zo weinig bewaard gebleven is. Niets ten nadele van het museum, ik heb er toen danig van genoten.
VillaSappho says
De NSB was geen invasie. Hoewel een groot deel van de NSB nooit berecht is waren ze fout. Niet iedereen was fanatiek maar onder hen waren er genoeg die aan de kant van de bezetter stonden èn daar naar handelde. EN hoewel het lang geleden is, is die muur nog een herinnering aan die tijd. Ik denk dat als die muur met belastinggeld opgeknapt gaat worden, als in in ere hersteld, dat je een hoop mensen nog steeds tegen de haren instrijkt. Er iets goeds mee doen, in de vorm van saamhorigheid in spel en plezier, dat heeft misschien nog een kans van slagen.
meninggever says
De vraag is in hoeverre fout ook echt fout is. Ik heb het dan niet over die bewuste muur. Dat lijkt mij iets waaraan je uit historisch oogpunt nog wel kunt twijfelen. Ik heb meer bezwaren tegen politieke correctheid op basis van verkeerde interpretaties uit het verre verleden. Want is alles te bekijken met de ogen van nu als zijnde fout? Als dat zo is lijkt mij de claim op uit de EU stappen meer dan redelijk. Immers, we hebben allerlei invasies meegemaakt en oorlogen uitgevochten met de buurlanden. Duitsland, Frankrijk, Belgie, Spanje, Portugal, Engeland, en in een verder verleden de Zweedse Noormannen. Allemaal bruutheid en ellende. Allemaal ‘foute’ regimes. We zouden vanuit Spaans standpunt best eens kunnen bedenken dat die Nederlanders indertijd terroristen waren die katholieken over de kling joegen. Het geschiedenisverhaal gespiegeld. Zoals we nu kijken naar Indie dat ons door fanatici werd ontnomen. Omgekeerd zagen die lui daar ons als overheersers. Net als de Britten, de Fransen, de Belgen en zo meer. Maar in die jaren en eeuwen normaal gedrag van ontdekkingsreizigers en hun vorsten…
Sjoerd says
Je hebt gelijk, zie maar eens iemand te vinden die dit wil restaureren en in stand houden. We hebben het hier in het zuiden ook gezien, waar de historie die mijnbouw heette zo snel als mogelijk moest worden afgebroken. Zodat daarmee ook het verleden kon worden vergeten.
Renesmurf says
De muur gewoon de muur laten, afblijven, en toegankelijk maken voor publiek, zodat het vanaf een veilige afstand bekeken kan worden.
fietszwerver says
een deel samenvoegen met bestaande musea , met een juiste beschrijving er bij
petergreyphotography says
Dit is een interessant punt. Wat moet je met historische plaatsen die ‘fout’ zijn. Concentratiekampen zijn ‘denkmalen’ geworden. Wat wordt daar herdacht? Wreedheid, ja, maar vooral de slachtoffers van die wreedheden. Ik was een jaar of wat geleden in Neurenberg, bij het Parteigelände van de nazi’s. Van het gebouw is een museum gemaakt, wat waren de plannen van het ding, hoe heeft het eruit gezien, waar is het gestopt. En natuurlijk de nazi’s zelve en de verschrikkingen ervan. Ernaast, buiten, is het podium van waarop Hitler zijn toespraken hield en waar Leni Riefenstahl haar beroemde film heeft opgenomen. Het is, deels vernietigd, een sneue toestand met gras tussen het beton en dat grote veld is nu deels ingenomen door een voetbalvereniging. Er was bijna niemand. Het bestond en het bestond niet. Je voelde het ongemak en de vraag: wat moeten we ermee. Je maakt geen monument van de plaats waar het ‘kwaad’ zijn erediensten hield. Maar je wilt je ook niet van de geschiedenis ontdoen. Ik heb geen antwoord op dit dilemma. Het is wel iets om eens over na te denken.
Leo says
Ik zou het zo niet weten. ….maar als ze slopen zijn we het kwijt.
Leo says
Ik zou het zo niet weten. ….maar als ze slopen zijn we het kwijt.
Bertie says
Of we het leuk vinden of niet, het is een deel van Nederlands oorlogverleden.
Mijn idee zou zijn: een klein gedeelte behouden met een informatiebord erbij. Strak en helder.
Marylou says
Het zal allemaal weer afhangen of ze er geld willen aan besteden maar ik vrees het ergste.Als men het zo ver laat komen is het meestal te laat
Rob Alberts says
Westerbork is op vele manieren ook een zwarte vlek in onze geschiedenis.
Misschien dat beheerders van daar of van het Anne Frank huis een goede invulling kunnen geven.
Als nuttig pretpark zie ik niet als invulling van deze muur.
Respectvolle groet,
KnutzEls says
Ik denk niet behouden als monument, want er zijn genoeg mensen die wel brood zien in het gedachtegoed van Mussert en consorten. Maar iets positiefs zoals films of theater lijkt me geen slecht idee.