Een hagelkruis is een veldkruis die geplaatst wordt op kruispunten om boze geesten af te weren. Vroeger werd bij deze kruisen voedsel uitgedeeld, werd er bij processies bij stilgestaan en diende ze vaak ook als grenssteen. Volgens het (katholieke) bijgeloof moest het hagelkruis de gewassen tegen hagel en verwoesting beschermen. Hagelkruisen zijn er in twee soorten, een ijzer kruis op een hoge mast en de stenen of houten versie op de grond.
Het hagelkruis op de foto stamt uit de 16e eeuw maar al in 1419 is er een vermelding over een hagelkruis op deze locatie. Hoewel het kruis nogmaals wordt vernoemd, word deze in 1927 herontdekt en tevens tot monument gemaakt. Ter bescherming komt er al een jaar daarna een hek om te staan, toch raakt het hagelkruis in 1942 zwaar beschadigt door vandalen. Voor enkele maanden lag het monument kapot op zijn plaats. Wanneer de gemeente wil laten onderzoeken hoe het kruis gerepareerd moet worden blijkt het weer recht op zijn voetstuk te staan.
Het oudst bewaard gebleven hagelkruis van Nederland staat in Aarle-Rixtel, toch zijn er veel meer geweest. Hoewel de kruizen misschien zelfs heidens zijn, had ieder gilde waarschijnlijk wel zijn eigen versie en werd er tijdens processies gekeerd. Helaas zijn de meeste alleen nog terug te vinden in straatnamen en niet langer op een kruispunt van (land)wegen zoals waar ik die van Aarle-Rixtel tegen kwam.
Mirjam Kakelbont says
Ik vind het prachtig! Ook het verhaal erachter. Dit is voor het eerst dat ik het over lees. Een mooie, sfeervolle foto.
wily duvel says
Heel erg mooi !! Denk Jij dat enkel de katholieken een bijgeloof hebben,?? Grts,
Henk Jonkvorst says
Mocht ik ooit zo’n object tegenkomen dan weet ik vanaf nu wat het is
rietepietz says
Ik sluit me bij de rest aan, wist het ook niet en ben dus ook niet te oud om nog iets te leren;-)
Kreanimo says
Ah wat leerrijk.
Ik had er geen idee van.
minoesjka2 says
O, wat interessant zeg, dit wist ik niet. Leuk dat je deze kennis ook met ons deelt.
meninggever says
Toch weer even iets bijgeleerd. Nooit gezien of over gehoord. En ik ben best een beetje stevig katholiek opgevoed indertijd…
Deborah says
Wat leuk. Ik had hier nog nooit van gehoord.
Iedere keer dat ik hier kom leer ik iets haha.
Edward McDunn says
Daar had ik ook nog nooit van gehoord, vreselijk dat het vernield is geweest.
Harme van Kamp says
Ook Ik had er nog nooit van gehoord. Een leuk weetje en wie weet kom ik er ooit een tegen.
Renesmurf says
Een mooie geschiedenis en dat het toch weer heidens is he, dat blijkt uiteindelijk alles te zijn.
Hans says
Een hagelkruis kende ik niet, wel een interessant weetje.
Ik kom ook van het westen van het land.
Ze zouden weer geplaatst moeten worden. Hans
AnneMarie says
Interessant. Had er nooit van gehoord. Hier op de Veluwe zullen er niet veel staan maar ga toch opletten of ik er ergens een tegen kom.
fietszwerver says
op pad kom je veel kruisen tegen , wat je al zegt , het zullen geen hagelkruisen zijn , maar er ligt veel geschiedenis langs deze paden
en zo leren we elke dag nog weer
VillaSappho says
Een wegkruis is anders dan een hagelkruis.
Sjoerd says
Hier in het zuiden komen heel veel van dit soort (weg)kruizen voor.
Bertie says
Ik ken een straat die zo heet, weet nu ook wat het betekent.
annaberg says
We leren weer bij. :-)
Marylou says
Heel interessant en sfeervolle foto
Anna says
Interessant ? Zo zie je maar, een mens is nooit te oud om wat bij te leren.