Het was kort na het overlijden van mijn opa. Samen met m’n vader en Frans liepen we naar opa’s huis. Oma’s huis was het al jaren niet meer en nu ook m’n opa er niet was, was het huis killer dan ooit. Nog vol verdriet over opa die onverwacht zo hard achteruit was gegaan liep ik door het huis waar ik al zolang kom.
Op de bovenverdieping keek ik in de kamer waar ik als kind wel eens sliep en keek door de boeken van m’n oma. Met een stapeltje onder mijn arm, wat later weer terugging omdat het toch mijn genre niet was, liep ik over de overloop en tegelijk met Frans viel mijn blik op het schilderij van mijn opa. Al jaren hing dat boven de slaapkamerdeur maar nooit was het me opgevallen, deze kopie is wat verkleurd, heeft vlekken in de hoeken maar de beeltenis herkende ik meteen. De voedseldroppings bij Rotterdam.
Akkoord van Achterveld
M’n vader haalde het schilderij van zijn haakje, zei dat het in de familie moest blijven en gaf het me. Operatie Manna en Chowhound zoals de voedseldroppings genoemd werden aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, waren heel bijzonder en heel heel belangrijk in die tijd. Niet alleen voor mijn opa en oma die elkaar toen nog niet kende maar voor de hele burgerbevolking. Men stierf toen namelijk letterlijk van de honger tijdens de hongerwinter.
Na maanden van overleg bereikte de geallieerden en de bezetter op 29 april 1945 een akkoord wat nu het Akkoord van Achterveld genoemd wordt. In een basisschool werd de overeenstemming om de hongerende bevolking te helpen bekrachtigd. Tegelijk was dit een wapenstilstand waarbij Duitsland niet gebombardeerd zou worden en de geallieerden (zeer laag) vliegend voedsel zouden afwerpen. Uit protest dat dit geen capitulatie was, tekende de Nederlanders niet dat zou enkele dagen later in Wageningen gebeuren.
Operatie Manna
Op 29 april, een dag later door slecht weer, vlogen 242 Lancaster bommenwerpers van de Britse RAF naar Nederland. Zij gooide zonder grote problemen 535 ton voedsel af onder andere boven Rotterdam (Terbregge en Vliegveld Waalhaven), Den Haag (renbaan Duindigt en vliegveld Ypenburg) en Utrecht. Onder hen waren niet alleen Engelse, maar ook Polen en Australiërs. Een dag later op 30 april kwamen ook de Amerikanen.
Alleen al in Terbregge bij Rotterdam was 4000 man nodig om de pakketten van de velden te halen. Er waren geen vervoersmiddelen dus alles moest met de hand weggebracht worden. De pakketten bestonden uit meel, legerrantsoenen, thee, eipoeder, smac, chocolade, margarine en scheepsbeschuit. De laatste heb ik mijn oma nog wel eens niet zo positief over gehoord. Het zijn vreselijk harde koeken die eerst in thee of koffie gehouden moet worden eer ze gegeten kunnen worden.
Welfare
Zowel mijn opa als mijn oma hebben het nooit echt over de oorlog gehad. Ik vroeg er zelden om maar hoopte dat ze uit zichzelf zouden vertellen. Ik heb het van enkele opmerkingen moeten hebben. Ik heb nog nooit een scheepsbeschuit op en voel vooral de behoefte ook niet. Mijn oma’s gezicht toen ik eens een paar mariakaakje at, sprak boekdelen. Die lijken qua vorm maar niet qua smaak. De Welfareblikken grote bruine blikken met opening aan de bovenkant, waar de koeken en andere voedingsmiddelen inzaten toen ze gedropt werden, staan voor mij voor leven. Zo’n blik gaf de bevolking van west-Nederland hoop. Nu jaren na dato vond ik op een beurs zo’n blik, ik hagglede voor het eerst in mijn leven en kocht voor een mooie prijs dit blik. Het staat schoongemaakt en opgepoetst ter herinnering aan mijn opa en oma op de kast, niet ver van het schilderij van mijn opa.
mizzD says
Het doet me terugdenken aan het verhaal van mijn moeder.. bij de Bevrijding een meisje van net 12.. en erop uitgestuurd door haar moeder om wat van die blikken voedsel.. grote gezinnen konden er soms extra halen. M’n moeder kreeg twee grote blikken peulvruchten mee bij het distributiecentrum (dat toch wel een eindje weg was), één met bruine bonen en één met spliterwten. (dat staat niet bij jouw opsomming, maar ik weet toch zeker dat het dat was hehe). Natuurlijk niet al te sterk uit die hongerwinter gekomen (mijn oma had zelfs honger-oedeem opgelopen, omdat ze alles aan haar kinderen gegeven had), was het nogal een karwei om die twee blikken thuis te krijgen voor een meisje van 12. Maar m’n moeder was voor geen kleintje vervaard.. ze zette telkens één blik een eindje vooruit op de stoep, haalde dan de andere op en zette die weer een eindje verder.. enz. enz. enz. Een heel karwei, maar reken maar dat ze het thuis kreeg..! :-)
Leo says
Die voedseldroppings zijn uiteraard bekend. Maar akelig is dat een deel van dat voedsel toch in verkeerde handel terecht kwam. Zwarthandelaren, maar ook de bezetter. Gelukkig was de oorlog kort daarna voorbij.
minoesjka2 says
Wat een mooie en bijzonder verhaal en wat goed zeg dat je ook nog zo’n blik op de kop kon tikken. Waardevolle spullen dat blik en dat schilderij.
Nicky says
Heel bijzonder, dat schilderij. Mooi dat je nu ook zo’n blik hebt. Nu moeten ze allebei maar in de familie blijven.
Louise says
Wat een mooi verhaal bij zo’n schilderij. En goed om de (familie)geschiedenis te bewaren. Laat ons niet vergeten.
Mrs. T. says
Ik zie nu dat ik dat logje wel gelezen heb en je ook gecondoleerd heb. Maar het is dus niet blijven hangen. Vind ik wel suf van mezelf eigenlijk. Aan de andere kant, we kunnen inderdaad ook niet alles onthouden.
VillaSappho says
Die kampen waren afschuwelijk ik weet er nog te weinig van maar wat ik weet werden mensen beestachtig behandelt.
VillaSappho says
Das alweer even geleden. Zoek op ‘het hondje van mijn opa’. En je mag gerust iets missen.
Mrs. T. says
Interessant info.
Maar ik vraag me nu vooral af wanneer je opa overleden is? Heb ik iets gemist? Je hebt er niet over geblogd of wel? In ieder geval nog gecondoleerd.
Deborah says
Prachtig dit schilderij met zo’n bijzonder verhaal!!
pascale says
zeker een schilderij om te koesteren
willyfotoblog says
dat schilderij is in goede handen Liesbeth..
een mooi verhaal
groeten
John says
Mooi schilderij! Mooi ook dat jij het hebt en het in de familie houdt. Dat blik maakt het af.
Regenboogvlinder says
Dat schilderij hoort bij je! Mooi dat jij het in je bezit hebt nu!
Judy says
Mijn moeder vertelde wel over de oorlog in Den Haag. Maar mijn vader maakte de oorlog in een Japans kamp door, en daar sprak hij nooit over. Mooi verhaal, Liesbeth, dat schilderij moet zeker in de familie blijven.
francky says
Een heel mooi verhaal. Begrijpelijk dat zo’n schilderij in de familie dient te blijven.
Karel says
ja zeker een aangrijpend verhaal Liesbeth
dat schilderij is op de juiste plek terecht gekomen , net als dat blik
mijn vader vocht tijdens de mobilisatie in Cornwerd en heeft zodoende mijn moeder leren kennen
de oudste zus van mijn moeder is in Kerkrade achter de kinderwagen weg geschoten door terugtrekkende moffen :(
daar spraken mijn pake en beppe als ook mijn ouders niet over
Rietepietz says
Het schilderij had niet béter terecht kunnen komen!
KnutzEls says
Mooi verhaal! Zo’n schilderij moet echt in de familie blijven.
AnneMarie says
Waardevol schilderij en ook nog een blik gevonden. Mooi verhaal met tastbare herinneringen.
Matroos Beek says
Wat een mooi verhaal Liesbeth.
Mijn ouders waren jonge mensen tijdens de oorlog. Ook op hen had die oorlog een zware impact. Vrienden die werden opgepakt, zelfs vermoord. Mijn moeder haar neef die stierf tijdens een bombardement door de luchtverplaatising in een schuilkelder, een soldaat werd neergeschoten door het raam in het huis van mijn vader zijn ouders, mijn vader in het verzet, mijn vader als dwangarbeider, enzovoort… Mijn vader sprak er ook nooit over. Jammer dat we te weinig vragen hebben gesteld… We hadden de kans niet. Hij stierf veel te vroeg. Via mijn moeder ben ik ondertussen wel veel te weten gekomen.
Peter Grey says
Mooi verhaal, zeg ook ik. Ik denk met jou dat behalve het feitelijke voedsel de droppings ook vooral hoop betekenden, en opluchting: de oorlog was voorbij. Gaaf dat je zo’n blik op de kop hebt kunnen tikken!
Sjoerd says
Mijn opa zat in het verzet en werd laat in 1944 gearresteerd, gelukkig werd hij kort daarop bij een transport door de Canadezen bevrijd, en keerde te voet naar huis terug. Nooit heeft hij over die periode gesproken… Ik ben genoemd naar mijn opa, en ben daar trots op.
Rianne says
Toch nog een tastbare herinnering..
Edward McDunn says
Een aangrijpend en mooi verhaal Liesbeth.
Mues Rita says
Wat een mooi verhaal !