Aan een pleintje met bankjes en bloemen staan lage flats en voor de deur van één ervan liggen stolpersteine. Kleine messing plaatjes op een steen die met namen en data meer losmaken dan menig monument. Ik ken de struikelsteen, mocht drie jaar geleden de maker in de ogen kijken en kan niet niet stilstaan als ik ze zie. Dus toen Aken aan bod kwam als dagje weg en ik zag hoe dichtbij die stad is, kon ik alleen maar opzoeken waar Anne Frank in Aken heeft gewoond en de plaats bezoeken.
Anne Frank in Aken
Begin jaren ’30 Duitsland, niet de beste tijd zeker niet als je joods bent. Het gaat de familie Frank niet voor de wind en Otto Frank een gewaarschuwd man begrijpt dat er niets goeds kan komen tegen de openlijke haat naar Joden. Hij zoekt naar een plek maar heeft allereerst werk nodig. Zijn zoektocht eindigt in Amsterdam, het huis in Frankfurt wordt verkocht, zijn gezin woont tijdelijk in bij oma Holländer. Er wordt een huis gevonden in Amsterdam maar Anne bleef het langste bij haar oma wonen en werd als verjaardagscadeau op tafel gezet voor haar grote zus Margot. Later in maart 1939 zou deze oma (Rosa Holländer-Stern) in gaan wonen in bij de familie in Amsterdam en een half jaar voor de onderduik overlijden.
De struikelstenen die ik moest bezoeken
Ergens wist ik dat Anne Frank in Aken heeft gewoond, het staat in het begin van haar dagboek als introductie over haar leven. Op 20 juni 1942 schreef ze; “…Margot en in gingen naar Aken, waar onze grootmoeder woonde’. Ze was toen een 5 en had geen enkel idee waarom de familie verhuisde. Haar vader Otto was toen al aan het werk in Amsterdam en haar moeder reisde op en neer. Hun huis in Frankfurt was toen al verkocht, ze waren al op de vlucht. Maar zijn vrijwillig vertrokken wat het gerechtvaardigd maakt dat er struikelstenen liggen, die liggen op de laatste plaats waar iemand als laatste vrijwillig woonde.
In tegenstelling tot veel mensen geloofde Otto Frank niet in de goede afloop, uitzonderlijk. Het is menselijk niet alles op te willen geven en af te wachten. Aken was een tijdelijke locatie maar een hoopvolle, de familie dacht dat ze veilig zouden zijn in Nederland.
Dus toen ik mijn info over Aken op begon te zoeken herinnerde ik me dat Annes oma uit Aken kwam, haar moeder daar geboren was en vond al snel het huis waar Anne daadwerkelijk enige tijd gewoond had en ook heel gelukkig is geweest. In diezelfde introductie schreef ze ook; ‘Oma stierf in Januari 1942; niemand weet hoeveel ik aan haar denk en nog van haar houd.’ Annes moeder werd geboren aan de Monheimsallee en zowel Anne als haar zuster logeerde regelmatig in Aken. Er zijn diverse foto’s van hen in de stad gemaakt. Maar aan Pastorplatz 1 liggen de struikelstenen die ik moest bezoeken en de muurschildering die eraan moet herinneren.
Nooit geweten dat Anne in Aken heeft gewoond. Struikelstenen zijn zo waardevol. Wat goed dat je haar steen in Aken hebt opgezocht. Wat me vooral treft zijn de vier schoenen ernaast. Er is ook nog een mural aanwezig. Aan Anne Frank kan nooit genoeg aandacht worden besteed.
Weer wat geleerd.
Als mensheid hebben we niets geleerd van al die ellende want het herhaalt zich op meerdere plaatsen in de wereld.
En het aantal mensen in onder andere het land ‘of the free’ dat geloofd dat het leven van Anne Frank (net als het zinken van de Titanic) fictie is en linkse propaganda groeit alleen maar.
De foto, vier schoenen, die zegt veel, niet alles, maar veel!
Wat een mooie aanvulling op het verhaal van Anne Frank. Dank daarvoor!
Kijk dát bedoel ik, hier maak jij dan een prachtig , en informatief, logje over. Onnodig te zeggen dat ik dat vooraf óók niet wist . Al was ik te jong om de oorlog bewust meegemaakt te hebben,ik hoor tóch nog bij de generatie die er meestal niet over praat en eigenlijk liever vergeet dat die oorlog er ooit was. Maar natuurlijk, als ik er met de neus (zen van m’n schoenen) bijna bovenop sta zie ik ook wel hoe bijzonder die struikelstenen zijn.
Dat wist ik niet, en dat zó dichtbij, daar zal ik de volgende keer in Aachen eens naar toe gaan, bedankt voor deze tip!
Station uit rechts;)
Ja, ik zag het op een kaartje, langs dat vieze station dus ;-)
Goh, dat was mij ook niet bekend.
Best wel aangrijpend om daar dan te staan.
Dat wist ik niet, ik heb vandaag dus weer iets nieuws geleerd, en dat net 20 km hiervandaan.
Ik wist dit echt niet! Wel een heel bijzondere plek om zo te bezoeken, gezien de “band” die je met Anne Frank hebt opgebouwd door je liefde voor het boek.
Ik vind die Stolpersteine echt een mooi initiatief. Ik heb wel vaker een geocache-wandeling gedaan waarbij je er langs meerdere kwam. Eentje op ons lijstje om te bezoeken (naast deze in Aken nu) is er een van de overgrootvader van mijn vriend.
Wat geweldig dat je ernaartoe ging! Hier heb ik ook een keer een legging meegemaakt met de maker, heel indrukwekkend.
Bijzonder, Die struikelstenen zijn magisch. Je plakken aan je netvlies. Je moet er even stilstaan. Even lezen. Even aan die mensen denken. Aan die periode.
Love As always
Dimario
Dit verhaal kende ik niet. Ook niet dat de struikelstenen daar liggen waar voor het laatst vrijwillig gewoond is. Dus in Amsterdam vind je ze voor de familie Frank niet (?). Dan is dit bezoek en zijn deze foto’s extra waardevol.
Daar zal die van Otto Frank er óók liggen, die woonde niet in Aken. Ze woonde vrijwillig in Amsterdam, liggen ook aan het Merwedeplein.
Dit wist ik niet over het leven van Anne Frank. Struikelstenen zijn zeer waardevol en een blijvende herinnering.
Vorig jaar werd er een struikelsteen gelegd voor het huis waar mijn zwager opgroeide. Zijn vader zat in het verzet en werd opgepakt. Hij kwam in Dachau terecht.
Ik vind struikelstenen zo waardevol! In mijn geboortedorp liggen ze ook. Deze zijn natuurlijk wel extra bijzonder. Heel mooi dat je die hebt opgezocht en gefotografeerd.